Ιερά μόνη
Αγίας Τριάδας Αυγερινού
Βυθού
Πενταλοφου

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΑΣ ΒΥΘΟΥ-ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΥ -ΑΥΓΕΡΙΝΟΥ

Η μονή της Αγίας Τριάδας βρίσκεται σε απόσταση 6-7 χλμ. από το χωριό
Βυθός της επαρχίας Βοΐου και σε υψόμετρο 1000 μ. Το μοναστήρι διατηρεί
έως σήμερα τη φρουριακή μορφή του στη νότια και ανατολική πλευρά.

Το καθολικό, έργο του πρωτομάστορα Γεωργίου Κούστα από το Ζουπάνι
(σημερινός Πεντάλοφος) ανεγέρθηκε στα 1800, σύμφωνα με την κτητορική
επιγραφή στο βόρειο τοίχο. Διατηρεί την αρχική του μορφή μ’ ελάχιστες
επεμβάσεις στο ανώτερο τμήμα της ανατολικής πλευράς και της αντίστοιχης
αψίδας. Είναι κατασκευασμένο με πελεκητές πέτρες (αμμόπετρες) σε
ακανόνιστο ισόδομο σύστημα με εξαφάνιση των αρμών. Αρχιτεκτονικά ανήκει
στο σύνθετο τετρακιόνιο (αθωνικό) τύπο με τρούλο, πλευρικούς χορούς και
τρουλίσκους στη πρόθεση και το διακονικό. Η κάλυψη των γωνιακών
ανατολικών διαμερισμάτων γίνεται με θόλους, ενώ των αντίστοιχων προς τη
δύση με ημικυλινδρικές καμάρες. Στη δυτική πλευρά η κεραία του σταυρού
καλύπτεται με ημισφαιρικό θόλο.

Στο ιερό, η κεντρική πολυγωνική αψίδα (δεκατρείς
πλευρές) προεξέχει εξωτερικά, ενώ οι κόγχες της πρόθεσης και του
διακονικού εγγράφονται στο πάχος του ανατολικού τοίχου. Στη βόρεια
πλευρά η κόγχη είναι επτάπλευρη με τυφλά αψιδώματα που φέ ρουν στις
απολήξεις ισλαμίζοντα τόξα διπλής καμπυλότητας, ενώ η νότια κόγχη είναι
εννιάπλευρη με τυφλά αψιδώματα και συμφυείς κιονίσκους.

Ο ναός διαθέτει νάρθηκα-γυναικωνίτη, πάνω απ’ τον οποίο
βρίσκεται το παρεκκλήσι του Αγίου Μόδεστου. Η λίθινη οροφή του
παρεκκλησίου, εξαιρετικά επιμελημένη, διαιρείται σε τρία μέρη μέσω δύο
τόξων, τα οποία καλύπτονται με ισάριθμους, τυφλούς σφαιρικούς θόλους.

Το ξυλόγλυπτο, εξαιρετικής τέχνης, επιχρυσωμένο τέμπλο του ναού έχει κατασκευασθεί με την τεχνική του σκαλιστού στον αέρα.

Όλες οι επιφάνειες του κυρίως ναού και του ιερού
καλύπτονται με τοιχογραφίες, οι οποίες φιλοτεχνήθηκαν, σύμφωνα με την
κτητορική επιγραφή στα 1802, επί Μητροπολίτη Νεοφύτου και ηγουμενίας
Νεοφύτου από το Χιονιαδίτη αγιογράφο Μιχαήλ. Στον κυρίως ναό, στην πρώτη
ζώνη, απεικονίζονται ολόσωμοι άγιοι, στη δεύτερη άγιοι σε στηθάρια,
στην τρίτη χριστολογικές σκηνές (Πάθη, Παραβολές) και στην τελευταία
ζώνη οι παραστάσεις της Βάπτισης και της Μεταμόρφωσης στο τεταρτοσφαίριο
του νότιου και βόρειου χορού αντίστοιχα. Στο ιερό βήμα απεικονίζονται
στην αψίδα η Πλατυτέρα και η Κοινωνία των Αποστόλων, ο Μελισμός και οι
Ιεράρχες. Τις υπόλοιπες επιφάνειες των τοίχων και των θόλων καλύπτουν
διάφορα θέματα από το λειτουργικό, δογματικό και ιστοριολογικό κύκλο.

http://www.tovoion.com/

ΧΙΟΝΙΣΜΕΝΟΣ Ο ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ

www.proionta-tis-fisis.com

Αυγερινός Κοζάνης

Οικισμός της Ελλάδας

Ο Αυγερινός είναι ορεινό χωριό του νομού Κοζάνης. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1.050 μέτρων στις νότιες πλαγιές του όρους Βόιο και αποτελεί έναν από τους πιο ορεινούς οικισμούς του νομού Κοζάνης. Ο Αυγερινός ανήκει στον δήμο Βοΐου και ο πληθυσμός του σύμφωνα με την απογραφή του 2001 είναι 386 κάτοικοι. Το παλαιότερο όνομα του Αυγερινού είναι Κωνστάντσικον^[1].

Αυγερινός
Αυγερινός
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Δήμος	Δήμος Τσοτιλίου
Γεωγραφία και στατιστική
Περιφερειακή ενότητα	Κοζάνης
Υψόμετρο	1.050
Πληθυσμός	386 (2001)
Άλλα
Παλαιά ονομασία	Κωνστάντσικον

Από τον Αυγερινό καταγόταν ο λόγιος των αρχών του 19ου αιώνα Βασίλειος Παπαευθυμίου. Κατά την επανάσταση του 1821 οι κάτοικοι του Αυγερινού αγωνίστηκαν κατά των Οθωμανών. Σπουδαίοι αγωνιστές της επανάστασης του 1821 ήταν οι Ιωάννης Λιόλιου και Βασίλειος Σταύρου^{[2][Σημ. 1][3][Σημ. 1]}.

Ο Αυγερινός είναι ένα από τα πιο φημισμένα Καστανοχώρια του Βοΐου. Βρίσκεται στην υψηλότερη ζώνη των ορεινών οικισμών. Μιας και είναι ένα μεγάλο σε έκταση χωριό, χωρίζεται σε 4 μαχαλάδες: τον Επάνω, τον Κάτω, τον Κατήδικο και τον Γυφτομαχαλά.

Σύμφωνα με οθωμανικό φορολογικό κατάστιχο του 1530, ο οικισμός Κωνστάντσικο υπήρχε ήδη και αποτελούνταν από 87 οικογένειες. Από τα παλαιοχώρια που σύμφωνα με την παράδοση συνενώθηκαν για να δημιουργηθεί ο Αυγερινός, αναφέρονται στο φορολογικό κατάστιχο ως ξεχωριστοί οικισμοί η Μπάτζη με 17 οικογένειες, το Ζάλτσι με 16 οικογένειες, το Τσέρνις με 17 οικογένειες και η Καλογρίτσα με 19 οικογένειες. Τα υπόλοιπα παλαιοχώρια (Κοντσκό, Τσατίβι, Καλύβια) δεν αναφέρονται. Μπορεί να είχαν ήδη συνενωθεί, αφού το Κωνστάντσικο παρουσιάζει αρκετά μεγάλο μέγεθος^[4]

. Στη σημερινή του θέση υπήρχε από τα τέλη του 17ου αιώνα ένας μικρός οικισμός και μία εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Χαράλαμπο. Στις αρχές του 18ου αιώνα εδώ κατέφυγαν κάτοικοι από τα γύρω κατεστραμμένα Παλαιοχώρια, όπως η Καλογρίτσα, το Τσέρνις, το Ζάλτσι, το Κοντσικό, η Μπάτζη, το Τσατίβι και τα Καλύβια. Αργότερα εγκαταστάθηκαν και άνθρωποι από άλλα απομακρυσμένα χωριά, με αποτέλεσμα ο Αυγερινός να αναπτυχθεί γρήγορα και να αποτελέσει στα χρόνια που θα ακολουθούσαν ένα σημαντικό οικονομικό και πνευματικό κέντρο. Μάλιστα, στον οικισμό λειτουργούσε ελληνικό σχολείο πριν από το 1750.

Ο πληθυσμός του χωριού πριν τον Πόλεμο του ‘40 είναι πιθανό να έφτανε τους 1000 κατοίκους. Κύρια απασχόληση ήταν η κτηνοτροφία, η τυροκομία, από την οποία παράγονταν ο περίφημος Μπάτζιος, η δασοκομία, το εμπόριο και φυσικά η μαστορική. Ίδιες παρέμειναν οι ασχολίες και των σημερινών κατοίκων, ο μόνιμος πληθυσμός των οποίων φτάνει τους 150. Όμως, το καλοκαίρι το χωριό ξαναζωντανεύει και ο πληθυσμός του σχεδόν τριπλασιάζεται.

Το παλιό σχολείο λειτουργεί ως μουσείο και στο πνευματικό κέντρο εκτίθενται παλιές φωτογραφίες και παραδοσιακές ενδυμασίες, όπως η ξακουστή Κοντούσια, καθώς και φουστανέλες μακεδονίτικης ραφής. Σε κεντρική θέση δεσπόζει η πέτρινη εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου με το τέμπλο καρυδιάς και τη συλλογή σπάνιων εκκλησιαστικών αντικειμένων και λίγο έξω από το χωριό οι επίσης πέτρινες εκκλησίες της Αγίας Παρασκευής και της Αγίας Τριάδος.^[5]

ΠαραπομπέςΕπεξεργασία

1. ↑ Πανδέκτης-Μετονομασίες
2. ↑ Γενικά Αρχεία του Κράτους, Φάκελοι Αγωνιστών του 1821
3. ↑ Γενικά Αρχεία του Κράτους, Αριστεία Αγωνιστών του 1821
4. ↑ Τσότσος, Γ. Το οικιστικό δίκτυο των περιοχών Καστοριάς-Βοΐου το 1530 στο Καρανάσιος, Χ. κ.ά., επιμ. Κοζάνη 600 χρόνια ιστορίας:γέννηση και ανάπτυξη μιας μακεδονικής μητρόπολης. Κοζάνη: Δήμος Κοζάνης, 2014, σ.49-72
5. ↑ http://www.tsotili.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=96&Itemid=89

ΣημειώσειςΕπεξεργασία

1. ↑ ^1,0 1,1 Από το ιστολόγιο του αρχαιολόγου Νικόλαου Παπαοικονόμου: doumbia-istoria.blogspot.com

Εξωτερικοί ΣύνδεσμοιΕπεξεργασία

• Ιστοσελίδα Πολιτιστικού Συλλόγου Αυγερινού Κοζάνης, Ιστορία Αυγερινού

απο τον Αυγερινο με αγαπη